Bioritme en vakantie

Nogmaals een bericht van de zeer gewaardeerde schrijvende kennis, even een luchtiger verhaal in deze vreemde tijd
Vaker en vaker komt het gesprek in, bijvoorbeeld, de koffiekamer op vakanties. Het zal aan de tijd van het jaar liggen. De meeste mensen weten al precies waar ze met wie, wanneer naar toe gaan en zien er naar uit. Ingrediënten voor een leuke vakantie lijken voornamelijk zon, zee, bergen, activiteit, en luiheid te zijn. De exacte ingrediënten en de verhoudingen voor het succesvolle vakantie recept zijn afhankelijk van de persoonlijke voor- en afkeuren van het vakantiegangers. De reistijd en het comfort tijdens de reis lijken niet van belang te zijn. Als je lui in een hangmat wil gaan liggen, is er ook wel een bestemming te vinden die niet zo ver weg is als Haïti. Je eigen tuin of balkon is al een optie, hoewel zand, palmen en Polynesische schonen daar minder snel te vinden zijn.

Op vakantie gaan hoeft voor mij sowieso niet zo erg. Er is geen bestemming waar ik echt naar toe wil, en ik zou niet weten wie ik veertien dagen met mij op zou willen schepen. Één van mijn grootste bezwaren met vakanties is voor mij juist de reistijd. Een hele poos opgevouwen zitten, is niet iets waar ik naar uit zie. Als je een kleine 2 meter lang bent, met wat overgewicht zit je in de meeste vervoersmiddelen al vrij snel opgevouwen. 20 minuten na vertrek ongeveer. Auto’s, bussen en treinen zijn berekend op de gemiddelde Nederlander, die voor zover ik weet grofweg een kop kleiner is dan ik, en een kwart minder weegt. Vliegtuigen zijn berekend op de gemiddelde Aziaat, als ik de verhalen op tv over beenruimte moet geloven.

Eindelijk aangekomen op de verlokkelijke stranden van oost Australië, na een dag opgevouwen gezeten te hebben in het vliegtuig, kom je erachter dat de lokale tijd enigszins afwijkt van wat we hier in Nederland hebben. Een halve dag, of preciezer tien uur. Terwijl jij er over denkt of je nog een pilsje op de bank gaat nemen, of dat je naar bed gaat, is de werkdag voor de meeste autochtonen net begonnen. Je interne klok loopt enigszins uit de pas met de lokale werkelijkheid.

Als je zover mogelijk weg wilt zonder conflicten tussen interne klok en de lokale tijd, houdt het in de praktijk bij Zuid-Afrika op. Er zijn geen hotels of campings op Antarctica, en de cruise schepen houden over het algemeen UTC aan. Weliswaar is dat maar één of twee uur verschil, maar dat is net genoeg om je ongemakkelijk te voelen. Dat je met een vakantie in Zuid-Afrika geen jetlag krijgt, is een voordeel, maar je zit alsnog uren als een origami werkstukje in het vliegtuig.

De laatste maanden ben ik nooit voor twaalf uur begonnen met werken, en zelden voor tien uur opgestaan. Om mijn bazen moverende redenen, mocht ik vanaf vorige week, tot nader bericht, om 09:30 op het werk verschijnen. Half tien op het werk, betekend uiterlijk half acht van m’n bedje, wil ik de tijd hebben om rustig te douchen en een kop koffie te drinken. Dat zijn mijn normale activiteiten tijdens het wakker worden en een soort van minimaal vereiste. Dat iemand op is, wil niet zeggen dat ie wakker is. Normale tijd dat ik opsta is zeg, half elf, huidige tijd half acht, dat is dus een uur of drie richting Australië. Qua reisbestemming zit ik dan in het Midden Oosten. En geef toe, als jij drie uur eerder op moet dan je normale tijd, ben je ook niet blij.

Niet alleen dat er van mij verwacht wordt dat ik zo vroeg aanwezig ben, maar er wordt ook verwacht dat ik vragen om hulp of uitleg van de mensen in de kweek compleet, fris, vrolijk en vriendelijk beantwoord. Zelfs als ik wel om een voor mij normale tijd uit m’n bed kom, is dat de eerste paar uur veel gevraagd. Ik ben overduidelijk één van die mensen die je beter met rust kunt laten tot ze echt wakker zijn. Op m’n vorige werk wist iedereen dat, en zorgden ze dat ze het eerste uur bij mij uit de buurt bleven. De kwekelingen weten de harde werkelijkheid niet, totdat ze er tegenaan lopen. Hun vragen worden, als ik nog aan het wakker worden ben, compleet en efficiënt afgedaan. Normaal probeer ik nog wel enigszins rekening te houden met het niveau van de vragensteller, maar tijdens mijn wakker worden routine is dat geen reële optie. Iets in mijn houding verraadt aan de kwekeling dat doorvragen onhandig is. De dapperen doen het alsnog, en worden als beloning voor hun moed, beleid en trouw net iets uitgebreider geholpen op een kortere manier. Getuigen berichten over kwekelingen met een Post Traumatisch Stress Syndroom na een ontmoeting met mij tijdens het wakker worden.

Niet alleen het wakker worden is een ramp. Ook het inslapen ’s avonds. Normaal ben ik daar al niet goed in, maar het duurt dagen voordat ik omgeschakeld ben van mijn normale bedtijd (twee uur ’s nachts of later) naar iets dat dezelfde slaaptijd oplevert. De eerste week na zo’n omschakeling leidt ik aan acuut slaaptekort, hoewel het me dan nog steeds niet lukt om om een uurtje of 12 naar bed te gaan. Uit ervaring weet ik dat het absoluut geen zin voor mij heeft om m’n bedje op te zoeken voor ik slaperig ben. Niet dat ik niet voor twee uur slaperig wordt. Om een uurtje of zeven à acht krijg ik het zwaar. Dan naar bed gaan, of een tukje doen is niet slim. Dan zit ik om 4 uur klaar wakker naar de re-re-runs te kijken op National Geographic en Animal Planet. De volgende ochtend wordt het dan pas echt zwaar voor de kwekelingen en wat eigenlijk belangrijker is, voor mij.

Ach wat, met een paar dagen ben ik helemaal gewend aan dat belachelijk vroege opstaan, en is het wachten totdat “the powers that will” besluiten om de weer terug te gaan naar de oude situatie. Aanpassingen die kant op, heb ik helemaal geen problemen mee. Later naar bed en later op. Klinkt nu al goed.